NILS COPPENS (6IW) NAM DEEL AAN SELECTIEPROEVEN VOOR EUSO 2014

De EUSO (European Union Science Olympiad) is een wetenschappelijke wedstrijd, die zich richt tot leerlingen van het secundair onderwijs, die nog geen 17 jaar zijn op 31 december van het jaar dat de wedstrijd voorafgaat.

Het doel van de olympiade is leerlingen de gelegenheid geven zich als een wetenschapper, een onderzoeker te voelen.

In universitaire labo's worden leerlingen in contact gebracht met het wetenschappelijk onderzoek. In tegenstelling tot de klassieke olympiades voor chemie, fysica en biologie worden hier geen theoretische testen afgenomen. Leerlingen komen hier onderzoeken en experimenteren.

Gespreid over twee dagen (2 maal vier uur) voeren leerlingen experimenten uit onder toezicht en met begeleiding van assistenten. Zij werken in teams van drie leerlingen. Zij onderzoeken experimenteel een bepaald verschijnsel op interdisciplinaire wijze: de experimenten zijn zowel uit het domein van de chemie, de biologie als de fysica gekozen. Het verschijnsel zelf behoort niet noodzakelijk tot het leerplan van het secundair onderwijs. Het kadert wel in het huidig, actueel wetenschappelijk onderzoek. De bedoeling is dan via moderne toepassingen interesse te wekken voor verdere studie in de wetenschappen.

De leerlingen krijgen over het verschijnsel dat ze moeten onderzoeken een tekst, die zij snel moeten kunnen verwerken en waarmee ze de theoretische achtergrond uitgelegd krijgen. Dan gaan ze aan de slag. Veel aandacht gaat uiteraard naar het 'samen' werken: teamgeest, taakverdeling, organisatie...het komt allemaal aan bod. Het is niet zo evident in 4 uur een - nieuw - verschijnsel onder de knie te krijgen, de experimenten uit te voeren en de vragen die erbij horen te beantwoorden.

Het accent van deze olympiade ligt niet zozeer op theoretische voorkennis maar op vaardigheden. Het gaat niet over weten en kennen maar vooral over kunnen. Volgende belangrijke vaardigheden komen aan bod :

  • snel en accuraat informatie verwerken
  • experimentele vaardigheden zoals manipulatie van apparatuur (bij speciale apparatuur wordt eerst de gebruikswijze uitgelegd), zorgvuldig en accuraat  werken, nauwgezet meten en metingen registreren, metingen rekenkundig en grafisch  verwerken, besluiten trekken, grafieken interpreteren
  • rapporteren
  • evalueren van het experiment, verbanden zien, nagaan of de onderzoeksvraag beantwoord is, nagaan of de hypothese klopt

Tegenslagen bij experimenten horen er ook bij. Zo ervaren leerlingen wat het is om een echte wetenschapper te zijn. De Europese wetenschapsolympiade richt zich tot jongere leerlingen uit 4des en 5des die hun studiekeuze nog moeten maken. Zo hoopt men dat voor een wetenschappelijke studierichting zal gekozen worden in vervolgonderwijs.

Elk deelnemend land kan maximum 2 teams afvaardigen. België stuurt een Vlaams en een Franstalig team.

 

Voor de eerste selectieronde, die doorging op woensdag 16/10 op vijf verschillende locaties in Vlaanderen, kwamen 170 kandidaten opdagen (er waren 189 inschrijvingen.) Zij kregen 90 minuten om 30 vragen te beantwoorden (10 voor biologie, 10 voor chemie en 10 voor fysica).

Voor elk juist antwoord werden 3 punten toegekend; bij een foutief antwoord werd 1 punt afgetrokken.

Bij het opstellen van de vragen hebben de organisatoren zich laten leiden door de eindtermen wetenschappen voor de tweede graad van het S.O. Daar die voor alle netten dezelfde zijn, mag men veronderstellen dat de leerlingen van een vijfde jaar in staat moeten zijn de vragen te beantwoorden

Tien laureaten van de eerste selectieproef, waaronder onze Nils Coppens uit 6IW, één laureaat van de Vlaamse Technologie Olympiade (VTO) en 4 laureaten van de Junior Olympiade Natuurwetenschappen(JON) namen het vervolgens tegen elkaar op tijdens een practicum aan de VUB, dat doorging op 23 oktober.

Zij kregen er opdrachten i.v.m. biologie, chemie en fysica. De eerder lage scores voor de practica, zijn vooral het gevolg van een gebrek aan zelfstandig werk in het ASO. Om op Europees niveau geen te slecht figuur te slaan, is men verplicht de lat vrij hoog te leggen. Olympiades wetenschappen zijn een beetje als de Olympische Spelen. Zij vormen een krachtmeting tussen de allerbesten ...

De leerlingen werden tijdens deze tweede ronde niet alleen beoordeeld op de antwoorden op de gestelde vragen, maar ook op diverse vaardigheden tijdens het uitvoeren van de experimenten.

Ook dit jaar waren de laureaten aan elkaar gewaagd, wat zich vertaalde in resultaten die dicht bij elkaar lagen.

De 3 best geplaatste kandidaten vormen samen het Vlaamse team, dat het volgend jaar in maart in Athene zal opnemen tegen meer dan 70 andere ploegen uit alle landen van de E.U.

Nils behaalde een eervolle 7e plaats en was daarmee de beste TSO-deelnemer. Van harte proficiat!